پایتون و جاوااسکریپت دوتا از زبانهای محبوب تو حوزههای اتوماسیون، علم داده، اپلیکیشنهای وب و خیلی چیزای دیگه هستن. هر دوتاشون زبانهای سطح بالایی هستن که طوری طراحی شدن که خوندن و نوشتن کدهاشون راحت باشه.
اما سوال اینه که چرا این دوتا زبان انقدر معروف شدن؟ و با اینکه با هم فرق دارن، چرا باید این دو تا رو با هم مقایسه کنیم؟ درسته که شباهت هایی دارن، ولی تفاوتهای اصلیشون هم مهمه که باید بدونی.
تو این بلاگ قراره همه چیز رو برات رو کنیم! یه مقایسه ی کامل از پایتون و جاوااسکریپت، مزایا و معایبشون، استفادههای واقعی و حتی آینده ی هر دوتا زبان رو برات توضیح میدیم.
پایتون تبدیل به یه ابزار مهم توی تقریباً هر زمینه علمی شده، دلیلشم قدرت و انعطاف پذیریشه. این زبان برنامه نویسی عمومی میتونه از سبکهای مختلف برنامه نویسی پشتیبانی کنه.
خیلی جاها از پایتون استفاده میشه؛ از علم داده ها، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین گرفته تا آموزش علوم کامپیوتر، پردازش تصویر و ویدئو، پزشکی، زیست شناسی و حتی نجوم! بله، ستارهها هم با پایتون تحلیل میشن!
علاوه بر این ها، پایتون توی توسعه وب هم نقش داره. البته توی توسعه وب، بیشتر برای بخش بک اند (قسمت هایی که کاربر نمیبینه، مثل سرور) استفاده میشه. اینجاست که میتونیم پایتون رو با جاوااسکریپت مقایسه کنیم، چون جاوااسکریپت هم توی توسعه وب کاربرد زیادی داره، ولی با یه تفاوت مهم.
جاوااسکریپت هم توی توسعه بک اند و هم توی فرانت اند کاربرد داره. فرانت اند همون قسمتیه که کاربر باهاش در تعامله؛ یعنی هر چیزی که توی یه وب سایت میبینی یا کلیک میکنی، پشت صحنه با جاوااسکریپت کار میکنه.
همچنین، وقتی با یه اپ موبایل کار میکنی، احتمال داره جاوااسکریپت هم اونجا باشه، چون فریم ورک هایی مثل React Native این امکان رو میدن که اپ هایی بسازی که روی پلتفرمهای مختلف کار کنن.
جاوااسکریپت چون یه زبان چندمنظوره ست که ابزارهای لازم برای ساخت بخشهای مختلف یه اپلیکیشن وب رو بهت میده توی توسعه وب خیلی پرکاربرده.
پایتون و جاوااسکریپت هر دو زبانهای شی ءگرا هستن، ولی تفاوتهای مهمی بینشون وجود داره. بیا با هم یه نگاهی به این تفاوتهای کلیدی بندازیم:
| عوامل | پایتون | جاوااسکریپت |
|---|---|---|
| کاربردها | بیشتر برای تحلیل دادهها معروفه | بیشتر برای ساخت اپلیکیشنهای وب معروفه |
| تاریخ انتشار | 20 فوریه 1991 | 4 دسامبر 1995 |
| اهداف | یه زبان برنامه نویسی چندمنظوره که روی خوندن راحت و سادگی تمرکز داره | یه زبان برنامه نویسی سطح بالا برای ساخت اپلیکیشنهای داینامیک وب |
| طراح | گیدو ون روسوم | برندان آیک |
| وراثت | پشتیبانی از وراثت تکی و چندگانه | فقط از وراثت تکی پشتیبانی میکنه |
| تبدیل دادههای ضمنی | یه زبان با تایپ قوی، یعنی از تبدیل خودکار دادهها پشتیبانی نمیکنه | زبان با تایپ ضعیف، یعنی از تبدیل خودکار دادهها پشتیبانی میکنه |
| سینتکس | سینتکس ساده ای داره که یادگیریش راحت تره و خوانایی بیشتری داره | سینتکس نیتیو داره که پیچیده تره و خوانایی کمتری داره |
| منحنی یادگیری | منحنی یادگیری نسبتا ساده ای داره و یکی از راحتترین زبانها برای یادگیریه | منحنی یادگیری جاوااسکریپت تیزتر از پایتونه |
| فرمت کدگذاری | به طور پیش فرض از ASCII استفاده میکنه | از UTF-16 استفاده میکنه و برای دستکاری بایتهای خام پشتیبانی نداره |
| REPL | یه REPL داخلی داره که حتی از مرورگر هم پشتیبانی میکنه | REPL داخلی نداره و برای این کار به ابزارهای شخص ثالث نیاز داره |
| هش تیبل ها | از هش تیبلها با استفاده از مجموعهها و دیکشنریها پشتیبانی میکنه | به طور نیتیو از هش تیبلها پشتیبانی نمیکنه |
| برخورد با پارامترهای نامعتبر | وقتی پارامترهای اشتباه وارد بشه استثنا میندازه | پارامترها رو به طور پیش فرض به عنوان undefined در نظر میگیره |
| ماژولها و کتابخانه ها | پایتون پر از ماژولهای داخلی و کتابخانههای مختلفه و حدود 300,000 کتابخونه داره | جاوااسکریپت یه اکوسیستم عظیم داره و بیش از 1.3 میلیون پکیج رو شامل میشه |
| نوع داده ها | از نوع دادههای داخلی مثل tuples، لیستها و دیکشنریها پشتیبانی میکنه | نوع داده هایی مثل اشیا و آرایهها داره |
| تعریف بلوکهای کد | بلوکهای کد با استفاده از تورفتگی (indentation) مشخص میشن | بلوکهای کد توی براکتهای خمیده ({}) قرار میگیرن |
به طور کلی، پایتون و جاوااسکریپت هر کدوم ویژگیهای منحصربه فرد خودشون رو دارن که بستگی به نیازت داره کدوم رو انتخاب کنی.
پایتون و جاوااسکریپت از سبکهای مختلف برنامه نویسی پشتیبانی میکنن، ولی چطوری؟ بیا با یه مقایسه عمیقتر بین این دو زبان بیشتر بفهمیم.

توی دنیای برنامه نویسی، دادهها به دو دسته قابل تغییر (mutable) و غیر قابل تغییر (immutable) تقسیم میشن. توی دادههای قابل تغییر، بعد از اینکه مقدارشون رو تعریف کردی، میتونی دوباره تغییرشون بدی. ولی توی دادههای غیر قابل تغییر، بعد از اینکه مقدارشون رو مشخص کردی، دیگه نمیتونی دستشون بزنی.
توی پایتون، تقریباً هر چیزی به عنوان شیء (object) در نظر گرفته میشه، بنابراین هم دادههای قابل تغییر و هم غیر قابل تغییر رو پشتیبانی میکنه. اما توی جاوااسکریپت اوضاع یه کم فرق میکنه. جاوااسکریپت از داده هایی با نوع مرجع (reference) یا اولیه (primitive) پشتیبانی میکنه، و داده هاش یا به صورت شیء هستن یا به عنوان یه متد عمل میکنن.
توی جاوااسکریپت، تمام مقادیر اولیه (مثل اعداد یا رشته ها) قابل تغییر هستن، اما اشیاء و آرایهها غیر قابل تغییر در نظر گرفته میشن. پس اگه دنبال تغییرپذیری بیشتری هستی، پایتون گزینه بهتری به حساب میاد.
حالا برسیم به عملکرد. وقتی پای توسعه وب وسط باشه، جاوااسکریپت معمولاً سریعتر از پایتون عمل میکنه. به خصوص برای کارهایی که نیاز به تعاملات لحظه ای یا عملکرد سریع دارن، جاوااسکریپت به خاطر سرعتش انتخاب بهتریه.
اما پایتون هم توی وظایف سنگین که به قدرت پردازش CPU نیاز دارن خیلی عالیه. این زبان مفسری (interpreted) هست، یعنی کدها رو خط به خط اجرا میکنه، و یه مجموعه بزرگی از فریم ورکها و کتابخونهها داره که کار برنامه نویسی رو راحتتر میکنه.
جاوااسکریپت یه زبان کامپایل شده هست، یعنی قبل از اجرا، کدهاش به زبون ماشین ترجمه میشن و این باعث میشه سریعتر اجرا بشه. علاوه بر این، جاوااسکریپت به لطف ویژگی چند نخی (multi-threading) که توی Node.js داره، سریعتر از پایتون عمل میکنه، چون پایتون همچین قابلیتی نداره.
طبق نظرسنجی JetBrains از وضعیت اکوسیستم توسعه دهندگان در سال 2023، حدود 61 درصد از برنامه نویسها از جاوااسکریپت و 54 درصدشون از پایتون استفاده میکنن. جاوااسکریپت به عنوان محبوبترین زبان برنامه نویسی شناخته شده و یه جامعه خیلی بزرگ و فعال داره.
تفاوت اصلی بین پایتون و جاوااسکریپت توی محبوبیت اینه که پایتون به سرعت در حال رشد و پیشی گرفتن از زبان هایی مثل C، C++ و Swift هست. جاوااسکریپت بیشتر به خاطر استفاده گسترده اش توی توسعه وب و اینکه زبون پیش فرض برای برنامه نویسی سمت کاربر (فرانت اند) هست، خیلی محبوب شده.
همچنین طبق شاخص TIOBE در سال 2024، پایتون به عنوان برترین زبان برنامه نویسی توی توسعه وب شناخته شده. این محبوبیت بیشتر به خاطر انعطاف پذیری، راحتی استفاده و جامعه بزرگ کاربران و توسعه دهندههای پایتونه.
اپلیکیشنهای جاوااسکریپت به خاطر ویژگی چند نخی (multi-threading) به راحتی میتونن مقیاس پذیر باشن. ولی پایتون یه کم توی این زمینه ضعیف تره، چون از قفل مفسر جهانی (GIL) استفاده میکنه و همزمان فقط یه نخ رو اجرا میکنه.
البته با استفاده از Node.js توی جاوااسکریپت میشه تعداد نخها رو افزایش داد و اپلیکیشنها رو مقیاس پذیرتر کرد. از طرف دیگه، GIL توی پایتون مانع برنامه نویسی همزمان میشه و استفاده از چند پردازنده به طور همزمان رو سخت میکنه.
پایتون برای محاسبات موازی (parallel computing) عالیه، چون به استفاده بهتر از منابع و اجرای سریعتر کد کمک میکنه. ولی جاوااسکریپت به خاطر داینامیک بودنش، تعداد زیادی درخواست و کاربر همزمان رو به خوبی مدیریت میکنه.
یه REPL (Read-Eval-Print-Loop) به برنامه نویسها اجازه میده تا کد رو توی لحظه تست و اجرا کنن. جاوااسکریپت از طریق محیط اجرایی Node.js به REPL دسترسی داره.
REPL توی جاوااسکریپت یه راه راحت برای تست و دیباگ کردن کد به برنامه نویسها میده. از طرف دیگه، پایتون خودش به طور پیش فرض یه REPL داخلی داره که اجازه میده کد رو در لحظه بنویسی و اجرا کنی.
هر دو زبان پایتون و جاوااسکریپت هم ابزارهای REPL و هم محیطهای توسعه یکپارچه (IDEs) از طرف شخص ثالث دارن که ویژگیهای بیشتری ارائه میکنن.
هش تیبلها ساختارهایی هستن که لیستی از مقادیر جفتی رو تعریف میکنن. این لیستها کمک میکنن تا عملیات جستجو و شناسایی خیلی سریعتر از حالت معمول انجام بشه. توی پایتون، هش تیبلها از قبل به صورت داخلی وجود دارن و بهشون دیکشنری ها و مجموعه ها (sets) میگن.
اما توی جاوااسکریپت به طور پیش فرض هش تیبل داخلی وجود نداره، ولی میتونی از Map و Set استفاده کنی. در کل، هم پایتون و هم جاوااسکریپت میتونن هش تیبلها رو پیاده سازی کنن، اما پایتون به خاطر داشتن پشتیبانی داخلی، کار رو خیلی راحتتر میکنه.
پایتون و جاوااسکریپت هر دو سینتکسهای متفاوتی دارن که برای خوندن و نوشتن راحتتر طراحی شدن. جاوااسکریپت از سینتکس به سبک C استفاده میکنه، یعنی باید از نقطه ویرگولها و آکولادها برای جدا کردن بلوکهای کد استفاده کنی. ولی پایتون از تورفتگی (whitespace) برای مشخص کردن بلوکهای کد استفاده میکنه.
یه نکته جالب دیگه توی جاوااسکریپت اینه که نقطه ویرگولهای خودکار بعضی وقتا وارد کد میشن که اگه درست استفاده نشه، میتونه رفتار غیرمنتظره ای ایجاد کنه. اما پایتون به خاطر سیستم تایپ قویش، خطاها رو زودتر تشخیص میده.
سینتکس جاوااسکریپت جمع وجورتر و مختصرتره، ولی ممکنه سختتر برای خوندن و درک کردن باشه. از طرف دیگه، سینتکس پایتون خوندن کد رو آسونتر میکنه، ولی ممکنه یه کمی محدودکنندهتر به نظر بیاد.
پایتون چندین نوع عددی داره مثل float، int و complex. ولی جاوااسکریپت فقط دو نوع داره: Number و BigInt که بهشون متغیرهای شناور هم میگن.
توی دیتابیس، انواع دادههای عددی به شکل عدد ذخیره میشن، نه به صورت توصیفی. توی پایتون، نوع داده ی float میتونه هم اعداد صحیح و هم اعداد اعشاری رو نگه داره. در مقابل، نوع number توی جاوااسکریپت میتونه هم اعداد صحیح و هم اعشاری رو در خودش جا بده.
هر کدوم از این زبانها مزایای خودشون رو دارن و به بهینه سازی عملکرد، جلوگیری از خطاها و اطمینان از اجرای درست کد کمک میکنن.
حالا که تفاوتهای پایتون و جاوااسکریپت رو فهمیدیم، مهمه که بدونیم هر کدوم چه مزایا و معایبی دارن. بیا نگاهی بهشون بندازیم.
| مزایا | معایب |
|---|---|
| سینتکس ساده و مناسب برای مبتدی ها | تنظیم محیط کاری ممکنه پیچیده باشه |
| انعطاف پذیری بالا و امکان اضافه کردن ویژگیهای جدید | مناسب برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل نیست و پشتیبانی بومی مثل جاوا نداره |
| کتابخونههای خیلی زیاد که برای کارهای مختلف از مرورگر وب تا تست واحد کاربرد دارن | مصرف حافظه زیاد و سخت بودن مدیریت دیتابیسهای بزرگ |
| خودکار کردن کدنویسی و پیدا کردن سریع ابزارهای مناسب با ماژول ها | مدیریت وابستگیها گاهی چالش برانگیزه |
| چندپلتفرمه؛ روی سیستم عاملهای مختلف اجرا میشه | نداشتن ویژگیهای بلادرنگ (real-time) و سرعت کمتر نسبت به بقیه زبان ها |
| اجرای سریع کد بدون نیاز به کامپایل کردن | مصرف بالای توان محاسباتی و کند بودن در مقایسه با زبانهای غیرکامپایل شده |
| مزایا | معایب |
|---|---|
| ساختار ساده و مناسب برای مبتدی ها | فقط از وراثت تکی پشتیبانی میکنه، نه چندگانه |
| پشتیبانی از برنامه نویسی غیرهم زمان (async) و مناسب برای ساخت اپهای مدرن وب | کدهای جاوااسکریپت قابل مشاهده هستن و هر کسی میتونه کدت رو ببینه |
| اجرا روی سمت کاربر (client-side) و باز کردن کلی فرصتهای جدید برای توسعه وب | اگه خطایی توی کد باشه، ممکنه کل وب سایت از کار بیفته |
| به راحتی با زبانهای دیگه مثل پایتون و Ruby on Rails یکپارچه میشه | مرورگرها ابزارهای محدودی برای دیباگ کردن و حل خطاها ارائه میدن |
| امکان ساخت رابط کاربری غنی و تعاملی برای صفحات وب | تایپ استاتیک باعث میشه توسعه اپلیکیشنهای بزرگ سخت بشه |
| کاهش طول کد با استفاده از توابع و حلقههای توکار | جاوااسکریپت ممکنه توی مرورگرهای مختلف به شکل متفاوتی تفسیر بشه، که نوشتن کد برای همه مرورگرها رو پیچیده میکنه |

طبق نظرسنجی StackOverflow Developer Survey 2023، حدود 63.61٪ از توسعه دهندگان جاوااسکریپت رو به عنوان زبان محبوبشون انتخاب کردن، در حالی که 49.28٪ از پایتون استفاده میکنن. حالا بیا نگاهی به کاربردهای جاوااسکریپت و پایتون بندازیم.
پایتون، علاوه بر اینکه یکی از سریعترین زبانهای کدنویسی به حساب میاد، دلایل زیادی برای محبوبیتش داره. بیا چند مورد از کاربردهای عملی پایتون رو با هم ببینیم.
پایتون پرطرفدارترین زبان توی حوزه علم داده هست. کتابخونه هایی مثل SciPy، NumPy و Pandas خیلی کمک میکنن تا اطلاعات مفیدی از دادهها استخراج بشه. همچنین، برای محققان و دانشمندان داده ابزار خیلی کاربردیه.
پایتون یکی از پرکاربردترین زبانها توی حوزه یادگیری ماشین و هوش مصنوعی هست. الگوریتمهای یادگیری ماشین که با پایتون نوشته میشن، به توسعه دهندهها اجازه میدن تا اپلیکیشنهای هوشمند بسازن. کتابخونههای متنوع و زیادی هم برای این حوزه وجود داره که کار رو خیلی راحتتر میکنن.
پایتون توی توسعه بازیهای وب هم زیاد استفاده میشه. با یه رابط داینامیک و سرعت بالای پاسخ دهی، پایتون مدیریت گرافیک و صدا رو خیلی بهینه انجام میده. یکی از کتابخونههای معروف برای ساخت بازی با پایتون Pygame هست که توی این حوزه خیلی کاربرد داره.
پایتون توی صنعت مالی هم برای ساخت اپلیکیشنهای وب کاربرد داره. به خاطر انعطاف پذیری، سادگی و راحتی استفاده، این زبان خیلی محبوب شده. کتابخونه هایی مثل Scikit-learn، NumPy و Pandas ابزارهای خوبی برای تحلیل دادههای مالی فراهم میکنن.
پایتون توی دنیای واقعی برای توسعه اپلیکیشنهای اینترنت اشیا (IoT) خیلی کاربرد داره. با استفاده از پایتون، میتونیم نرم افزارهای embedded بسازیم که اپلیکیشنهای با عملکرد بالا رو با زبانهای دیگه ترکیب کنن. مثلا با کمک Raspberry Pi، توسعه دهندهها میتونن هر شیء ای رو به یه عنصر الکترونیکی تبدیل کنن و قابلیتهای هوشمند بهش اضافه کنن.
پایتون توی صنایع مختلف برای اپلیکیشنهای پردازش متن و تشخیص تصویر استفاده میشه. یکی از ابزارهای مهم پایتون توی این حوزه Natural Language Toolkit (NLTK) هست که برای تحلیل احساسات و پردازش متن به کار میره. بعضی از مثالهای معروفی که از پایتون استفاده میکنن، اینستاگرام و Google Photos هستن.
چندتا از شرکتهای بزرگ و معروف دنیا پایتون رو برای ساخت اپلیکیشنهای قوی و کارآمدشون انتخاب کردن. بیا نگاهی بهشون بندازیم:
این شبکه اجتماعی از پایتون برای کارهای مختلف مثل تحلیل داده و تحویل محتوا استفاده میکنه. به خاطر سینتکس ساده و سریع پایتون، تحلیل دادهها توی اینستاگرام خیلی راحت و سریع انجام میشه. همچنین از فریم ورک Django برای توسعه و نگهداری صفحات وبش استفاده میکنه.
اپلیکیشن پخش موسیقی Spotify از پایتون برای سیستم پیشنهاد دهی محتوا و سرویسهای بک اند استفاده میکنه. اسپاتیفای با استفاده از Django صفحات وب پویا میسازه و با کمک فریم ورک کوچک پایتون به اسم Flask، سرویسهای بک اند خودش رو مدیریت میکنه.
پلتفرم ذخیره سازی ابری دراپ باکس از پایتون برای اتوماسیون، خدمات بک اند و تحلیل دادهها استفاده میکنه. دراپ باکس برای اتومات کردن وظایف سرور و مدیریت کارها از کتابخونههای پایتون مثل Paramiko و Fabric استفاده میکنه.
سایت اجتماعی Reddit هم از پایتون برای خدمات بک اند استفاده میکنه، مثل یادگیری ماشین و تحلیل داده ها. ردیت دادههای کاربرانش رو تحلیل میکنه و اطلاعات مناسب رو تولید میکنه تا تجربه بهتری رو به کاربراش ارائه بده.
همونطور که میدونی، جاوااسکریپت یکی از زبانهای محبوب برنامه نویس هاست. بیا ببینیم جاوااسکریپت چطوری توی دنیای واقعی به کار میاد.
جاوااسکریپت بیشتر برای توسعه فرانت اند وب استفاده میشه. یعنی برنامه نویسها با کمک جاوااسکریپت میتونن وب سایتهای تعاملی و کارآمد بسازن که به ورودیهای کاربر سریع واکنش نشون میدن. همچنین برای ساختن انیمیشنهای جذاب و رابطهای کاربری پیشرفته خیلی کاربرد داره.
با استفاده از Node.js، جاوااسکریپت به راحتی میتونه برای توسعه سمت سرور هم استفاده بشه. Node.js یه محیط اجرایی جاوااسکریپته که به برنامه نویسها اجازه میده صفحات وب داینامیک و اپلیکیشنهای تحت وب بسازن.
جاوااسکریپت توی توسعه اپلیکیشنهای موبایل هم نقش مهمی داره. مثلاً با تکنولوژی هایی مثل React Native میتونی برای هر دو سیستم عامل اندروید و iOS اپلیکیشن بسازی. جاوااسکریپت این قابلیت رو داره که با استفاده از یه کد مشترک برای هر دو پلتفرم اپلیکیشن ایجاد کنه.
جاوااسکریپت حتی برای ساخت اپلیکیشنهای دسکتاپ هم به کار میره. مثلاً با استفاده از فریم ورک Electron میتونی اپلیکیشنهای چندپلتفرمه بسازی که هم روی کامپیوتر و هم موبایل کار کنن. این فریم ورک از HTML، CSS و جاوااسکریپت برای توسعه استفاده میکنه.
جاوااسکریپت به طور گسترده برای ساخت اپلیکیشنهای تک صفحه ای (Single-Page Applications) استفاده میشه. فریم ورکها و کتابخونههای محبوبی مثل Angular، React و Vue.js توی ساخت این اپلیکیشنها کاربرد دارن.
بریم سراغ کمپانیهای بزرگی که از جاوااسکریپت استفاده میکنن.
وب اپلیکیشنهای گوگل مثل Google Maps، Gmail و Google Drive با تکیه بر جاوااسکریپت ساخته شدن. گوگل از فریم ورک AngularJS برای ساخت اپلیکیشنهای وب استفاده میکنه و همچنین کتابخونهها و ابزارهای جاوااسکریپت مخصوص به خودش رو هم داره.
اپلیکیشن شبکه اجتماعی فیسبوک با جاوااسکریپت ساخته شده و از اون برای ساختن یه رابط کاربری داینامیک استفاده میکنه. فیسبوک از کتابخونه React (که برای ساخت کامپوننتهای قابل استفاده مجدد UI استفاده میشه) برای به روزرسانی و توسعه پلتفرمش بهره میبره.
وب اپلیکیشن Uber از جاوااسکریپت برای کلی کارهای مختلف استفاده میکنه، مثل رزرو سفرها و مدیریت حساب ها. اوبر برای ساختن کامپوننتهای رابط کاربریش از React استفاده میکنه و برای توسعه سمت سرورش هم از Node.js بهره میبره.
Airbnb هم از جاوااسکریپت برای بخش فرانت اند استفاده میکنه و از React برای ساختن رابطهای کاربری جذاب بهره میبره. همچنین، از Node.js برای بک اندش استفاده میکنه تا اپلیکیشنهای وب مقیاس پذیر و کارآمد بسازه.
بله، حتماً! جاوااسکریپت و پایتون میتونن با هم ترکیب بشن. پایتون یه فریم ورک بک اند محسوب میشه و جاوااسکریپت توی فرانت اند کار میکنه. با ترکیب این دو، میتونیم نرم افزارها، وب سایتها و اپلیکیشنهای موبایل قدرتمند و مقیاس پذیر بسازیم.
یکی از روشهای استفاده از این دو زبان با هم، استفاده از Node.js به عنوان محیط اجرایی جاوااسکریپت در سمت سرور هست. یا اینکه از ابزاری مثل PyExecJs استفاده کنی که به جاوااسکریپت اجازه میده داخل پایتون اجرا بشه.
علاوه بر این، فریم ورک هایی مثل Django و Flask به برنامه نویسها کمک میکنن تا جاوااسکریپت و پایتون رو برای توسعه وب با هم ترکیب کنن. خیلی از شرکتها همین حالا هم از ترکیب این دو زبان استفاده کردن و اپلیکیشنهای قدرتمندی ساختن. چند نمونه از این شرکت ها:
اگه فکر میکنی پایتون یا جاوااسکریپت فقط به چند تا قابلیت توسعه وب محدود میشن، قراره حسابی غافلگیر بشی! این دو زبان به شدت گسترده هستن و توی تکنولوژیهای نوظهور حسابی محبوب شدن.
پایتون بیشتر به خاطر تحلیل دادهها و محاسبات علمی معروفه، در حالی که جاوااسکریپت بیشتر با توسعه وب شناخته میشه. اما این روزها، هر دو زبان توی زمینه هایی مثل یادگیری ماشین (ML)، هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیا (IoT) دارن نقشهای اساسی بازی میکنن.
یکی از بزرگترین ترندهای تکنولوژی در حال حاضر، پایتون و یادگیری ماشین هست. پایتون به زبان اول برنامه نویسان یادگیری ماشین تبدیل شده و به استانداردی برای آموزشهای علم داده و علوم کامپیوتر تبدیل شده.
از طرف دیگه، جاوااسکریپت با هوش مصنوعی هم حسابی ترکیب میشه و به برنامه نویسها این امکان رو میده که اپلیکیشنهای قدرتمندی بسازن که کارهای پیچیده ای مثل ترجمه زبان، پردازش تصویر و تشخیص صدا رو انجام بدن.
مثالهای واقعی از استفاده پایتون و جاوااسکریپت توی تکنولوژیهای پیشرفته
حالا که میدونی پایتون و جاوااسکریپت چه ویژگی هایی دارن، بیا ببینیم چه زمانی باید یکی رو انتخاب کنیم.

نه، استفاده مستقیم از پایتون داخل جاوااسکریپت امکان پذیر نیست، ولی میتونی کد پایتون رو توی یه پروژه جاوااسکریپت ترکیب کنی. یکی از روشها اینه که از WebAssembly استفاده کنی تا کد پایتون رو توی محیط Node.js یا مرورگر اجرا کنی.
اینکه اول کدوم زبان رو یاد بگیری، بستگی به این داره که برای چی میخوای ازشون استفاده کنی. اگه تازه کار برنامه نویسی وب رو شروع کردی، بهتره با جاوااسکریپت شروع کنی، چون برای برنامه نویسی فرانت اند خیلی کاربرد داره. اما اگه هدفت یادگیری برنامه نویسی بک اند باشه، پایتون انتخاب بهتریه.
پایتون یکی از سریعترین زبانهای برنامه نویسی دنیاست. یه عالمه کتابخونه، فریم ورک و ابزار تحلیل داده داره و برای توسعه بک اند هم خیلی کارآمده.
هر دو زبان، پایتون و جاوااسکریپت، یادگیری آسونی دارن و به خاطر سینتکس ساده و خوانایی بالاشون معروفن.
نه، پایتون نمیتونه جایگزین جاوااسکریپت بشه چون:
بله، میتونی. اول بهتره اصول توسعه وب مثل HTML و CSS رو یاد بگیری و بعد به سراغ یه زبان بک اند مثل پایتون بری. ممکنه یادگیریشون یه کم کسل کننده به نظر بیاد، ولی برای ساختن یه وب سایت خوب، باید بهشون مسلط باشی.
ممکنه وقتی دنبال تفاوتهای دقیق بین پایتون و جاوااسکریپت میگردی، به نتیجه مشخصی نرسی، ولی قطعاً این مقایسه بهت کمک میکنه بفهمی هر کدوم از این زبانها برای چه کاری خوبن و کجاها ممکنه به کار نیان. هر دو زبان محبوب و قدرتمندن و هر کدوم ویژگیها و محدودیتهای خاص خودشون رو دارن.
در نهایت، انتخاب بین جاوااسکریپت و پایتون برای توسعه وب به نیازهای پروژه و ترجیحات خودت بستگی داره. اگه مهارتهای مناسبی انتخاب کنی و از فریم ورکهای درست استفاده کنی، میتونی اپلیکیشنهای خلاقانه و مقیاس پذیری بسازی.
دوره الفبای برنامه نویسی با هدف انتخاب زبان برنامه نویسی مناسب برای شما و پاسخگویی به سوالات متداول در شروع یادگیری موقتا رایگان شد: