یادمه وقتی تازه وارد دنیای برنامه‌نویسی شده بودم، همیشه این سؤال ذهنم رو مشغول می‌کرد: “آیا بهتره به عنوان فریلنسر برنامه نویسی کار کنم یا توی یک شرکت استخدام بشم؟” شاید شما هم با این دوراهی روبرو شده باشید. هر کدوم از این مسیرها جذابیت‌های خاص خودش رو داره، اما واقعاً کدوم یکی برای شما مناسب‌تره؟

در این مقاله از تجربیات علیرضا پذیرش، برنامه‌نویس  ساله فرانت‌اند که در شرکت آسان‌پرداخت مشغول به کار است، استفاده کرده‌ایم. او تجربه کار در هر دو فضای فریلنسری و تیمی را داشته و با شرکت‌های بزرگی مثل اسنپ، دیوار، شیپور و دیجی‌کالا همکاری کرده است.

درآمد در فریلنسری و کار شرکتی: ثبات یا نوسان؟

وقتی فریلنسر برنامه نویس هستید، گاهی با موجی از پروژه‌ها روبرو می‌شید که نمی‌تونید همزمان همه‌شون رو مدیریت کنید. مثل اینه که یهو همه چراغ‌های چهارراه سبز بشن! و گاهی هم… هیچ پروژه‌ای نیست.

این نوسان می‌تونه شما رو با مشکلات مالی روبرو کنه. به همین دلیل، مدیریت مالی در فریلنسری یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که باید کسب کنید.

اما توی شرکت‌ها داستان متفاوته. شما یک درآمد ثابت ماهیانه دارید که در تاریخ مشخصی به حسابتون واریز میشه. این ثبات مالی به شما امکان برنامه‌ریزی بهتری میده. می‌دونید که آخر ماه چقدر پول دارید و می‌تونید برای هزینه‌هاتون برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشید.

مقایسه درآمد فریلنسری و کار شرکتی

• فریلنسری: درآمد نامنظم اما با پتانسیل بالاتر
• کار شرکتی: درآمد ثابت و قابل پیش‌بینی
• انتخاب هوشمندانه: بستگی به توانایی شما در مدیریت ریسک مالی دارد

نکته عملی: برای مدیریت نوسانات مالی در فریلنسری، ایجاد یک صندوق اضطراری معادل 3 تا 6 ماه هزینه‌های زندگی، ضروری است. اختصاص 30 درصد از هر پرداختی برای مالیات و بیمه، قیمت‌گذاری پروژه‌ها با احتساب زمان‌های بیکاری، و داشتن چند منبع درآمدی متنوع (مثل آموزش، مشاوره و تولید محتوا در کنار کدنویسی) می‌تواند امنیت مالی بیشتری ایجاد کند و خیال شما را راحت‌تر کند.

مدیریت پروژه در فریلنسری و کار تیمی: همه‌کاره یا متخصص؟

یکی از چالش‌های جدی فریلنسری در برنامه نویسی، مدیریت کامل پروژه‌هاست. شما باید صفر تا صد کار رو خودتون مدیریت کنید - از زمان‌بندی گرفته تا تقسیم تسک‌ها.

وقتی فریلنسرهستید، این قسمت می‌تواند خیلی سخت باشد. البته به مرور زمان بهتر می‌شود و این مهارت هم به توانایی‌ها اضافه می‌شود.

اما واقعیت اینه که مدیریت پروژه یک مهارت جداگانه‌ست که همه برنامه‌نویس‌ها لزوماً علاقه یا استعدادی در اون ندارن.

وقتی توی یک شرکت کار می‌کنید، نیازی نیست حتماً در مدیریت پروژه تبحر داشته باشید. شما فقط باید تسک‌هایی که بهتون سپرده میشه رو برنامه‌ریزی کنید و به سرانجام برسونید. بقیه مسئولیت‌ها رو افراد دیگه‌ای بر عهده دارن.

نکته عملی: برای تخمین زمان واقع‌بینانه در پروژه‌های فریلنسری، از قانون “ضرب در سه” استفاده کنید: زمان اولیه تخمینی خود را در 3 ضرب کنید! همچنین پروژه را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و برای هر بخش جداگانه زمان تعیین کنید. حتماً زمانی برای تست، رفع باگ و بازخورد مشتری در نظر بگیرید. ثبت زمان واقعی انجام کارها در پروژه‌های قبلی هم می‌تواند به تخمین‌های دقیق‌تر در پروژه‌های آینده کمک کند.

مدیریت زمان: آزادی فریلنسری یا چارچوب کار تیمی؟

آزادی زمانی در فریلنسری

یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های فریلنسری، آزادی در مدیریت زمانه. شما تصمیم می‌گیرید:

1. چه زمانی کار کنید
2. چه زمانی پروژه جدید بگیرید
3. چه زمانی استراحت کنید

می‌تونید نصف شب کار کنید یا صبح زود، هر طور که با ریتم زندگی و بهره‌وری شخصی شما هماهنگ‌تره.

اما در محیط شرکت، شما باید در ساعات مشخصی حاضر باشید و کارهای مشخصی رو انجام بدید. این زمان‌بندی دیگه اونقدرها دست خودتون نیست و باید با قوانین شرکت هماهنگ باشید.

نکته عملی: مدیریت همزمان چند پروژه در فریلنسری نیازمند سیستمی منظم است. از روش “تایم‌بلاکینگ” استفاده کنید: روزتان را به بلوک‌های زمانی 2-3 ساعته تقسیم کرده و هر بلوک را به یک پروژه اختصاص دهید. اولویت‌بندی با روش ماتریس آیزنهاور (مهم/فوری) را هم فراموش نکنید. استفاده از ابزارهای مدیریت پروژه مانند Trello یا Notion برای پیگیری همزمان پروژه‌ها بسیار کمک‌کننده است.

یادگیری و رشد در فریلنسری و کار تیمی: تنها یا در جمع؟

وقتی توی یک تیم برنامه نویسی کار می‌کنید، با افرادی در ارتباط هستید که قبلاً مسیری رو که شما در حال طی کردنش هستید، پیموده‌اند. این یعنی می‌تونید از تجربیات اونها برای بهتر شدن مسیر خودتون استفاده کنید.

مزایای یادگیری در محیط تیمی:

• سؤال‌هاتون سریع‌تر پاسخ داده میشه
• اشتباهات کمتری مرتکب می‌شید
• با تکنولوژی‌های جدید زودتر آشنا می‌شوید
• کدنویسی استاندارد رو یاد می‌گیرید

اما در فریلنسری برنامه نویسی، شما معمولاً تنها هستید. باید خودتون یاد بگیرید که پروژه‌ها رو چطور مدیریت کنید و چه کارهایی انجام بدید. این مسیر ممکنه با آزمون و خطای بیشتری همراه باشه، اما در عوض شما رو به یک متخصص همه‌فن‌حریف تبدیل می‌کنه.

جمع‌بندی: کدوم مسیر برای شما مناسب‌تره؟

هر دو مسیر فریلنسری و کار تیمی، مزایا و معایب خودشون رو دارن:

• فریلنسری به شما آزادی عمل بیشتری میده، اما با نوسانات درآمدی و چالش‌های مدیریتی همراهه.
• کار تیمی ثبات بیشتری داره و فرصت یادگیری از همکاران رو فراهم می‌کنه، اما آزادی عمل کمتری خواهید داشت.

انتخاب بین این دو مسیر کاملاً به سلیقه شخصی، مدل رفتاری و سبک زندگی‌تون بستگی داره. شاید حتی بهترین گزینه، ترکیبی از هر دو باشه - مثلاً کار پاره‌وقت در یک شرکت همراه با پروژه‌های فریلنسری.

تجربه کردن هر دو مسیر می‌تونه دید جامع‌تری بهتون بده و کمک کنه مسیری رو انتخاب کنید که با روحیات و اهدافتون همخوانی بیشتری داره.

سوالات متداول درباره فریلنسری و کار تیمی در برنامه نویسی

آیا درآمد فریلنسری بیشتر از کار در شرکت است؟

بستگی به مهارت، تجربه و شبکه ارتباطی شما دارد. فریلنسرهای با تجربه معمولاً درآمد بالاتری نسبت به کار شرکتی دارند، اما این درآمد ثبات کمتری دارد.

چطور می‌توانم بین فریلنسری و کار شرکتی انتخاب کنم؟

به اولویت‌های خود فکر کنید. اگر ثبات و یادگیری تیمی برایتان مهم است، کار شرکتی مناسب‌تر است. اگر آزادی عمل و انعطاف‌پذیری برایتان اولویت دارد، فریلنسری گزینه بهتری است.

آیا می‌توان همزمان هم فریلنسر بود و هم در شرکت کار کرد؟

بله، بسیاری از برنامه‌نویسان با کار پاره‌وقت در شرکت‌ها، پروژه‌های فریلنسری هم انجام می‌دهند. فقط مطمئن شوید که این موضوع با قرارداد کاری شما در تضاد نباشد.

برای شروع فریلنسری در برنامه نویسی چه مهارت‌هایی لازم است؟

علاوه بر مهارت‌های فنی، به مهارت‌های مدیریت پروژه، ارتباط با مشتری، بازاریابی و مدیریت مالی نیاز دارید.