بخش زیادی از تجربه کاربری و همینطور سئوی سایت به جزئیاتی مثل استفاده از «بردکرامب» (breadcrumbs) برمیگرده. اگه هنوز از این ویژگی استفاده نمیکنی، بدون که یه فرصت طلایی رو از دست دادی! بردکرامبها هم تو سئو تاثیر خوبی دارن و هم باعث میشن کاربرها راحتتر تو سایتت بچرخن.
بردکرامب (Breadcrumbs) چیه؟
به زبون ساده، بردکرامبها لینکهای داخلی خودکاری هستن که به کاربر نشون میدن کجای سایت هستن و چقدر با صفحه اصلی فاصله دارن. معمولاً این لینکها رو بالای صفحه یا دقیقاً زیر نوار ناوبری میبینی. این ویژگی کمک میکنه اگه کاربر جایی گیج شد، به راحتی بتونه به صفحه قبلی برگرده و مسیرش رو ادامه بده.
بردکرامبها همونطور که به کاربر کمک میکنن، به موتورهای جستجو هم نشون میدن ساختار سایت چطوریه. این یعنی خزندههای گوگل بهتر میتونن صفحات مختلف سایتت رو پیدا و بررسی کنن. این لینکهای داخلی خودکار باعث میشن که سایتت بهتر ایندکس بشه و رتبه بهتری تو نتایج جستجو بگیره.
فرض کن توی سایت سون لرن دنبال یه مقاله بودی و از طریق چند دستهبندی به اون رسیدی. بردکرامبها بهت نشون میدن که از کدوم دستهبندیها عبور کردی و اگه بخوای، به راحتی میتونی به صفحات قبلی برگردی و چیزی رو دوباره بررسی کنی.
اگه از بردکرامب استفاده نمیکنی، زمانشه که همین الان دست به کار شی و از این ویژگی تو سایتت استفاده کنی تا هم کاربر راحتتر تو سایتت حرکت کنه و هم رتبه سایتت تو موتورهای جستجو بهتر بشه.
۴ نوع رایج از بردکرامب
همه بردکرامبها شبیه هم نیستن و هر کدوم برای یه هدف خاص طراحی شدن. برای اینکه بهترین تجربه کاربری رو تو سایتت ایجاد کنی، قبل از اضافه کردن بردکرامبها، باید بدونی که چه نوعی مناسب سایتته.
۱. بردکرامب مبتنی بر سلسلهمراتب (Hierarchy-Based)
این نوع، رایجترین نوع بردکرامبه که به کاربر نشون میده کجای ساختار سایت قرار داره و چطور میتونه به صفحه اصلی برگرده. مثلاً:
خانه > وبلاگ > سرویسها
۲. بردکرامب مبتنی بر ویژگی (Attribute-Based)
این نوع بیشتر تو سایتهای فروشگاهی دیده میشه. مثلاً نشون میده که کاربر چه ویژگیهایی رو انتخاب کرده. مثال: خانه > کفش > کوهنوردی > زنانه
یه نمونه جالبش توی eBay اینه که وقتی مسیر بردکرامب خیلی طولانی بشه، فقط سه آیتم آخر رو نشون میده و بقیه رو زیر یه منوی سهنقطهای مخفی میکنه.
۳. بردکرامبهای پیشرو (Forward Breadcrumbs)
این نوع بردکرامب، علاوه بر نشون دادن مسیر فعلی کاربر، یه پیشنمایش از مسیرهای بعدی رو هم نشون میده. مثلاً سایت Statista از این روش استفاده میکنه و به کاربر این امکان رو میده که بخشهای دیگهای از سایت رو ببینه.
۴. بردکرامب مبتنی بر تاریخچه (History-Based)
این نوع بردکرامب کمتر استفاده میشه و نشون میده کاربر چه صفحات دیگهای رو تو سایت دیده. مثلاً: خانه > مقاله سئو ۱ > مقاله سئو ۲ > صفحه فعلی. اما بهتره از این نوع استفاده نکنی چون ممکنه باعث سردرگمی کاربر بشه. این نوع، مسیرهای مختلفی رو به کاربر نشون میده و هر بار ممکنه یه ساختار متفاوت از بردکرامب بهش نشون داده بشه.
مزیت استفاده از بردکرامب
احتمالاً با خودت میگی خب، بردکرامبها واقعاً چه فایدهای دارن؟ اگه شک داری که بردکرامبها ارزش پیادهسازی دارن یا نه (خبر خوب: صد در صد دارن!)، ادامه مطلب رو از دست نده.
۱. بردکرامبها تجربه کاربری (UX) رو بهتر میکنن
بردکرامبها تجربه کاربری سایت رو آسونتر میکنن و کاربرا رو تشویق میکنن که بخشهای دیگه سایت رو هم بگردن. مثلاً، فرض کن توی سایت نستله هستی و رفتی به صفحه تاریخچه شرکت.
با استفاده از بردکرامبها میتونی خیلی راحت به صفحات «درباره ما» یا حتی صفحه اصلی برگردی. اینطوری، کاربر راحتتر میتونه چیزی که دنبالش هست رو پیدا کنه و شاید حتی بیشتر توی سایتت بمونه.
۲. کاربرا رو بیشتر توی سایت نگه میدارن
حتی اگه نرخ پرش (Bounce Rate) مستقیماً روی رتبهبندی تأثیر نذاره، نگه داشتن کاربرا توی سایت میتونه به سئوت کمک کنه، چون نشون میده که کاربرا تعامل خوبی با سایتت دارن. مثلاً، اگه تو سایت آدیداس دنبال یه جفت کفش جدید بگردی، با استفاده از بردکرامبها میتونی بهراحتی به دستهبندی «بوت» برگردی و یه کفش دیگه رو ببینی. این باعث میشه که از سایت خارج نشی و مثلاً تو گوگل دنبال یه سایت دیگه نگردی.
۳. افزایش سشنها (بازدیدها)
یه مطالعه روی سایت Moz نشون داده که اضافه کردن بردکرامبها، همراه با چند تغییر دیگه مثل بهبود توضیحات متا، به طرز چشمگیری تعداد سشنهای سایت رو بالا برد. این نشون میده که حتی یه تغییر ساده مثل بردکرامب چقدر میتونه به تجربه کاربری و عملکرد سایت کمک کنه.
4. بردکرامبها ساختار لینکهای داخلی رو بهبود میبخشن
بردکرامبها فقط برای ناوبری نیستن، بلکه یه نقش مهم تو بهبود ساختار لینکهای داخلی سایت دارن. گوگل از بردکرامبها استفاده میکنه تا بفهمه صفحات مختلف توی سایت چطور به هم مرتبط هستن، به خصوص صفحاتی که عمیقتر توی ساختار سایت قرار گرفتن.
اگه از دادههای ساختاریافته (structured data) برای بردکرامبهات استفاده کنی، میتونی به موتورهای جستجو کمک کنی تا بهتر معماری سایت رو درک کنن.
5. نتایج غنیشده (Rich Snippets) توی نتایج جستجو
بردکرامبها فقط به کاربرها برای ناوبری کمک نمیکنن، بلکه میتونن باعث بشن گوگل نتایج غنیشده (Rich Snippets) رو توی صفحه نتایج جستجو (SERP) نمایش بده.
البته این اتفاق زمانی میوفته که از دادههای ساختاریافته (structured data) استفاده کنی و گوگل بتونه این اطلاعات رو توی نتایج جستجو به نمایش بذاره. با این کار، کاربرها میتونن به راحتی مسیر خودشون رو توی سایتت پیدا کنن و به صفحات مرتبط دسترسی داشته باشن.
برای اینکه بهتر متوجه شیم کدهای JSON-LD برای بردکرامب چه بخشهایی دارن، هر ویژگی رو اینجا به زبون ساده توضیح میدم:
ویژگی
توضیحات
@context
این ویژگی به موتورهای جستجو میگه که تعریف دادههای ساختاریافته رو از کجا پیدا کنن.
@type
نوع اسکیمای استفاده شده رو مشخص میکنه؛ در اینجا "BreadcrumbList" هست.
itemListElement
آرایهای از آیتمها که مسیر بردکرامب رو نشون میده.
itemListElement[position]
جایگاه هر آیتم در لیست بردکرامبها رو مشخص میکنه، از عدد ۱ شروع میشه.
itemListElement[item]
URL صفحه مقصد مربوط به بردکرامب.
itemListElement[name]
نام قابل مشاهده بردکرامب برای کاربران.
نکته مهم: نمیتونی فقط با گذاشتن دادههای ساختاریافته بدون نشون دادن واقعی بردکرامبها به کاربر، گوگل رو دور بزنی! اگه گوگل بفهمه که دادهها رو فقط برای موتورهای جستجو گذاشتی و کاربر نمیتونه اونها رو ببینه، ممکنه با یه جریمه مواجه شی. البته این به تنهایی باعث افت رتبه نمیشه، ولی سایتت دیگه توی نتایج جستجو Rich Snippets (نتایج غنی) نمیگیره.
قانون طلایی اینه که هر کدی که روی سایتت استفاده میکنی باید واقعاً وجود داشته باشه و کاربر هم بتونه اون رو ببینه!
اشتباهات رایج در استفاده از بردکرامبها برای سئو
استفاده از بردکرامبها یکی از راههای ساده و موثر برای بهبود سئوی سایت و تجربه کاربریه. اما اگر درست پیادهسازی نشن، ممکنه بیشتر به سایت آسیب بزنن تا سود برسونن. اینجا چندتا اشتباه رایج که باید ازشون دوری کنی رو آوردم:
۱. نه خیلی بزرگ، نه خیلی کوچیک - اندازه مناسب رو انتخاب کن
بردکرامبها باید به راحتی قابل مشاهده باشن، اما نه اونقدر بزرگ که مزاحم باشن. یه فونت کمی کوچیکتر از متن اصلی مشکلی نداره، اما اگر خیلی ریز باشه، روی دستگاههای موبایل دیدنش سخت میشه. بهترین جا برای بردکرامبها، بالای صفحه، زیر تصویر اصلی (Hero Image) یا درست بالای عنوان H1 هست.
۲. تکرار منوی ناوبری
بردکرامبها نباید همون کاری رو که منوی ناوبری انجام میده تکرار کنن. اگه بردکرامبهات صرفاً نسخهای از منوی اصلی سایت باشن، فایده خاصی ندارن و فقط باعث پیچیدگی بیشتر کد میشن.
۳. جایگزینی کامل منوی ناوبری با بردکرامبها
بردکرامبها نمیتونن بهتنهایی جایگزین منوی ناوبری بشن؛ اونا مکمل هستن، نه جایگزین. منوی اصلی همچنان باید حفظ بشه و بردکرامبها صرفاً برای راحتی بیشتر کاربر اضافه بشن.
۴. انتخاب نوع درست بردکرامب
بردکرامبهای مبتنی بر موقعیت (Location-based) رایجترین نوع هستن، اما ممکنه برای همه سایتها مناسب نباشن. اگه سایتت ساختار دستهبندی شده نداره، استفاده از بردکرامبهای مبتنی بر تاریخچه ممکنه بهتر باشه.
چطوری توی وردپرس بردکرامب اضافه کنیم؟
بردکرامبها یه ابزار خیلی مفید هستن، هم برای کاربرا و هم برای موتورهای جستجو. خوشبختانه اضافه کردنشون به سایت کار راحتیه و چندین روش داره. اینجا چند روش ساده برای اضافه کردن بردکرامب به سایتت آوردم:
استفاده از Yoast SEO: اگه از قبل افزونه Yoast رو داری، اضافه کردن بردکرامبها فقط با چند کلیک ساده انجام میشه. فقط وارد حساب کاربریت شو و این چند مرحله رو دنبال کن تا بردکرامبها فعال بشن.
استفاده از افزونههای وردپرس: اگه از وردپرس استفاده میکنی، افزونههای مختلفی هستن که بهت کمک میکنن راحت بردکرامب اضافه کنی. یکی از افزونههای محبوب و آسون، Breadcrumb NavXT هست که بردکرامبهای موقعیتی رو ایجاد میکنه و میتونی به راحتی شخصیسازی کنی.
افزونه WooCommerce Breadcrumb: اگه سایت فروشگاهی داری که از ووکامرس استفاده میکنه، میتونی از افزونه WooCommerce Breadcrumb استفاده کنی. این افزونه بهت اجازه میده بردکرامبهای ووکامرس رو به سلیقه خودت استایلدهی و تنظیم کنی.
ویژگیهای داخلی: ممکنه سازنده سایت یا تم وردپرست هم بردکرامب به صورت پیشفرض داشته باشه. سایتهای مثل Shopify، Wix یا Squarespace هم قابلیت اضافه کردن بردکرامب توی تنظیماتشون دارن.
سوالات متداول
1. بردکرامب چیه و چه فایدهای داره؟
بردکرامبها یه سری لینک ناوبری هستن که به کاربرا نشون میدن کجای سایت هستن و به راحتی میتونن به صفحات قبلی برگردن. این ویژگی باعث میشه کاربرا کمتر گیج بشن و راحتتر تو سایتت بگردن. از طرفی، بردکرامبها توی سئو هم تاثیر دارن و به موتورهای جستجو کمک میکنن تا ساختار سایت رو بهتر درک کنن.
2. بردکرامب چطوری به سئو کمک میکنه؟
بردکرامبها به موتورهای جستجو نشون میدن که صفحات سایت چطوری به هم مرتبط هستن. اینجوری گوگل بهتر میتونه صفحات رو ایندکس کنه. اگه از دادههای ساختاریافته (structured data) هم استفاده کنی، ممکنه گوگل بردکرامبها رو به شکل نتایج غنی (rich snippets) توی صفحه نتایج نشون بده.
3. بردکرامبها جای منوی اصلی سایت رو میگیرن؟
نه، بردکرامبها یه ابزار کمکی هستن و نباید جای منوی اصلی سایتت رو بگیرن. اونا فقط یه راه سادهتر برای ناوبری تو سایت فراهم میکنن تا کاربرا راحتتر مسیرشون رو پیدا کنن. پس منوی اصلی همچنان باید بمونه.
4. کدوم نوع بردکرامب برای سایت من مناسبه؟
این بستگی به نوع سایتت داره. اگه سایتت ساختار دستهبندی شده و سلسلهمراتبی داره، بردکرامبهای مبتنی بر مکان (Location-based) بهترین انتخابه. ولی اگه ساختار خاصی نداره، شاید بردکرامبهای مبتنی بر تاریخچه بهتر جواب بده.
5. چطوری بردکرامبها رو تو وردپرس اضافه کنم؟
اگه از افزونه Yoast استفاده میکنی، خیلی راحت میتونی از بخش تنظیمات این افزونه بردکرامبها رو فعال کنی. افزونههای دیگهای هم مثل Breadcrumb NavXT هستن که میتونی با کمک اونا این قابلیت رو به سایتت اضافه کنی.
جمعبندی
بردکرامبها رو مثل کره روی نون تصور کن! چیزی که سایتت رو خوشمزهتر و دسترسی بهش رو راحتتر میکنه. هرچند بردکرامبها تضمینی برای افزایش خیلی زیاد رتبه در نتایج جستجو نیستن، اما هم برای کاربرا مفیدن و هم برای موتورهای جستجو.
از همه بهتر اینکه اضافه کردن بردکرامب با یه افزونه مثل Yoast خیلی سادهست و با چند کلیک میتونی تجربه کاربری سایتت رو بهتر کنی و شاید حتی تو رتبهبندیها هم بهتر دیده بشی!