تو دنیای برنامه‌نویسی، انتخاب یه فریم‌ورک درست مثل انتخاب یه همراه برای یه ماجراجویی طولانیه. اگه همراه خوبی داشته باشی، این مسیر هم سریع‌تر و هم لذت‌بخش‌تر می‌شه. اینجاست که AdonisJS به صحنه میاد؛ یه فریم‌ورک کامل و دوست‌داشتنی برای توسعه وب که همون لحظه‌ی اول دل برنامه‌نویس‌ها رو می‌بره. اگه دنبال سرعت، نظم و راحتی تو ساخت اپلیکیشن‌های تحت وب هستی، باید این همراه رو بشناسی. پس بیایید یه ماجراجویی با AdonisJS رو شروع کنیم تا ببینیم چی داره!

AdonisJS چیه؟

AdonisJS یه فریم‌ورک برای Node.js هست که تمام تمرکزش روی راحتی برنامه‌نویس‌ها، پایداری و سرعت قرار داره. از پایه طوری طراحی شده که با یه اصول قوی و اهداف مشخص به‌عنوان یه سیستم یکپارچه عمل کنه.

این فریم‌ورک از معماری MVC پیروی می‌کنه؛ همون معماری‌ای که فریم‌ورک‌های معروفی مثل Laravel، Rails و Spring هم ازش استفاده می‌کنن. تمرکز اصلی AdonisJS روی تجربه بهتر برای توسعه‌دهنده، پایداری بیشتر و البته سرعت بالاست.

اگه قبلاً با Laravel یا Rails کار کردی، با AdonisJS خیلی سریع ارتباط می‌گیری و راحت می‌تونی باهاش کار کنی.

AdonisJS به‌عنوان یه فریم‌ورک کامل، کلی ویژگی‌های عالی و افزونه‌های مختلف داره که اونو از بقیه فریم‌ورک‌های Node.js متمایز می‌کنه.

حالا بریم ببینیم این ویژگی‌ها چی هستن.

ویژگی‌های AdonisJS

AdonisJS یه عالمه ویژگی‌ فوق‌العاده برای توسعه وب داره که به صورت پیش‌فرض توش قرار داده شده. بیا با هم چندتاش رو بررسی کنیم.

دیتابیس

AdonisJS یه ORM بسیار قدرتمند و بافکر داره که کار با دیتابیس رو خیلی راحت‌تر می‌کنه. این ORM شامل Query Builder، مهاجرت‌ها (Migrations) و مدل‌های Active Record هست.

یه چیز جالب دیگه اینکه AdonisJS از دیتابیس‌های متنوعی مثل MySQL، PostgreSQL و MSSQL پشتیبانی می‌کنه. هر کدوم از این دیتابیس‌ها رو که بخوای استفاده کنی، AdonisJS برات آماده کرده.

• SQL First Design: توی AdonisJS، اس‌کیوال مثل یه قهرمانه! AdonisJS از SQL به‌عنوان یه ابزار اصلی استفاده می‌کنه و کلی دیتابیس SQL معروف رو پشتیبانی می‌کنه.
• ORM :Lucid Active Record ORM داخلی AdonisJS، الهام گرفته از Laravel Eloquent و Rails Active Record هست. این ORM یه API فوق‌العاده داره که می‌تونی باهاش به‌راحتی کوئری‌های پیچیده SQL رو بنویسی و روابط دیتابیس رو مدیریت کنی.
• Migrations، Seeds و Factories: اگه قبلاً با مفاهیم مهاجرت‌ها، ساخت داده‌های آزمایشی (Seeds) و Factories آشنا بودی، خوشحال می‌شی که بدونی AdonisJS همه این‌ها رو داره.

HTTP

AdonisJS یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های مسیریابی (Routing) رو تو دنیای Node.js داره. با استفاده از Route Groups، ساب‌دامین‌ها، الگوهای قابل تطبیق و مسیریابی Resourceful، می‌تونی به‌ راحتی درخواست‌های HTTP رو مدیریت کنی.

• Form Validator: از اونجایی که AdonisJS اولین فریم‌ورکیه که با TypeScript کار می‌کنه، می‌تونی اعتبارسنجی‌های فرم رو هم به صورت زمان اجرا (Runtime) انجام بدی و هم انواع استاتیک رو تعریف کنی.
• JSON Serializers: AdonisJS اولین فریم‌ورک Node.js هست که از JSON: API به صورت مستقیم پشتیبانی می‌کنه. اگه پروژت به JSON: API نیاز داره، AdonisJS همین الان آمادش کرده.

امنیت

AdonisJS کلی اصول امنیتی وب رو تو خودش جای داده، مثل حفاظت CRSF، سپر محافظتی برای مقابله با حملات معمولی مثل XSS، ClickJacking، و Script Injection.

همچنین، AdonisJS بهت اجازه میده تنظیمات امنیتی مربوط به درخواست‌های Cross-Origin (CORs) رو مدیریت کنی تا فقط کاربران مجاز به اپلیکیشن دسترسی داشته باشن.

احراز هویت (Auth)

AdonisJS یه سیستم احراز هویت داخلی داره که به توسعه‌دهنده‌ها اجازه میده با انعطاف بالا، انواع سیستم‌های احراز هویت مثل Sessions، توکن‌های Opaque و احراز هویت پایه (Basic Authentication) رو پیاده‌سازی کنن.

همچنین، RBAC یا همون کنترل دسترسی مبتنی بر نقش (Role-Based Access Control) هم به صورت داخلی در AdonisJS قرار داره که برای مدیریت دسترسی‌ها عالیه.

سایر ویژگی‌ها

یه سری ویژگی دیگه هم تو AdonisJS هست، مثل Health Check که وضعیت سلامت اپلیکیشن رو بررسی می‌کنه و حتی می‌تونه گزارش‌ها رو به سیستم‌های مدیریتی مثل Kubernetes بفرسته.

چرا باید AdonisJS رو یاد بگیری؟

می‌دونم، شاید این سوال تو ذهنت باشه که "مگه AdonisJS هم مثل بقیه فریم‌ورک‌های Node.js نیست؟ چرا باید وقت بذارم و یادش بگیرم؟"

بذار برات بگم چرا:

اول از همه، اینکه تصمیم بگیری کدوم فریم‌ورک رو یاد بگیری، کاملاً به خودت و نیازهای پروژت بستگی داره. ولی من چند دلیل کلی و البته تجربیات شخصی خودم با AdonisJS و فریم‌ورک‌های دیگه Node.js رو برات می‌گم که شاید کمکت کنه.

اول از همه، AdonisJS از استانداردهایی که در فریم‌ورک‌های معروف مثل Laravel و Ruby on Rails استفاده می‌شه، پیروی می‌کنه. پس اگه قبلاً با این فریم‌ورک‌ها کار کردی و حالا وارد دنیای جاوااسکریپت، تایپ‌اسکریپت یا Node.js شدی، می‌تونی خیلی سریع با AdonisJS شروع کنی؛ شاید حتی توی یک روز!

یکی دیگه از دلایل مهم یادگیری AdonisJS اینه که تیم سازنده این فریم‌ورک تمرکزش رو روی سرعت ساخت اپلیکیشن‌ها و راحتی توسعه‌دهنده گذاشته. پس اگه پروژه یا تیم تو به این موارد اهمیت می‌ده، AdonisJS یه انتخاب عالیه.

فریم‌ورک‌های کوچیک و سبک مثل Koa یا Express تو دنیای Node.js خیلی خوب هستن، ولی اگه به یه فریم‌ورک فول‌استک مثل Laravel یا Rails نیاز داری، AdonisJS بهترین گزینه‌ است.

یه چیز دیگه! اگه دوست داری به جای اینکه کلی کد تکراری و به هم چسبیده بنویسی، یه سیستم یکپارچه و منظم بسازی، AdonisJS انتخاب خوبیه.

آخرین نکته هم اینکه سینتکس AdonisJS خیلی ساده و قابل فهمه. این فریم‌ورک به صورت پیش‌فرض از تایپ‌اسکریپت پشتیبانی می‌کنه، پس اگه تازه با تایپ‌اسکریپت آشنا شدی، AdonisJS می‌تونه کمکت کنه خیلی سریع‌تر راه بیفتی. البته از جاوااسکریپت هم پشتیبانی می‌کنه، پس دستت کاملاً بازه.

همه این‌ها دلایل خوبی برای یادگیری AdonisJS هستن. ولی در نهایت، تصمیم با خودته!

حالا بریم AdonisJS رو با فریم‌ورک‌های دیگه‌ی Node.js مقایسه کنیم تا ببینیم کدوم بیشتر مناسب پروژته.

مقایسه AdonisJS با فریم‌ورک‌های دیگه

خب، حالا که تا اینجای مقاله اومدی و با AdonisJS آشنا شدی، شاید این سوال برات پیش اومده باشه که "چرا باید AdonisJS رو انتخاب کنم؟ مگه بقیه فریم‌ورک‌ها چی کم دارن؟" یا شاید هم به فکر این باشی که با فریم‌ورک‌های دیگه مثل Express، NestJS یا Koa چی کار میشه کرد.

تو این بخش می‌خوام برات یه مقایسه جذاب بین AdonisJS و بقیه فریم‌ورک‌های معروف Node.js انجام بدم تا یه دید کلی و جامع از تفاوت‌هاشون داشته باشی و راحت‌تر بتونی انتخاب کنی.

Express.js: مینیمالیست خوش‌ساخت

اول از همه بریم سراغ Express.js که احتمالاً اسمش به گوشت خورده. Express مثل یه دوست قدیمی و قابل اعتماده، ولی یه کم ساده و مینیمالیست. اگه بخوای فقط یه سرور راه بندازی و کدهای زیادی ننویسی، Express گزینه خوبیه. خیلی سبک و انعطاف‌پذیره و دستت رو باز می‌ذاره که خودت ساختار پروژت رو بچینی. اما مشکل اینجاست که باید برای هر قابلیت اضافه مثل مدیریت دیتابیس، احراز هویت یا حتی اعتبارسنجی فرم‌ها، خودت بری کتابخونه‌های مختلف پیدا کنی و همه چیز رو به هم بچسبونی.

حالا تصور کن با AdonisJS، همه این قابلیت‌ها به صورت پیش‌فرض توش قرار داره. پس اگه دنبال یه فریم‌ورک کامل و همه‌کاره هستی که برات مثل یه جعبه ابزار باشه، AdonisJS گزینه بهتریه.

Koa.js: سبک و سریع

این فریم‌ورک رو همون تیمی که Express رو ساخته بودن، طراحی کردن، ولی با این تفاوت که تو Koa همه چیز حتی سبک‌تر و مینیمالیست‌تره. خیلی خوبه برای پروژه‌هایی که می‌خوای خیلی کم حجم و سریع باشن. اما درست مثل اکسپرس، Koa هم به‌تنهایی امکانات زیادی رو ارائه نمی‌ده و بیشتر به عنوان یه پایه برای ساختن پروژه‌های ساده یا سبک مناسبه.

در مقایسه با AdonisJS، اگه دنبال یه فریم‌ورک سبک و بدون هیچ نظر خاصی درباره چیدمان پروژت هستی، Koa خوبه. ولی اگه می‌خوای همه‌چیز آماده و یکپارچه باشه، AdonisJS قطعاً گزینه بهتریه.

NestJS: معماری سنگین و انعطاف‌پذیر

حالا بریم سراغ NestJS. اگه تا حالا اسمش رو شنیدی، باید بدونی که این فریم‌ورک خیلی نزدیک به AdonisJS کار می‌کنه. NestJS از TypeScript به‌صورت پیش‌فرض استفاده می‌کنه و معماری کاملاً ماژولار داره. خیلی از سازمان‌ها ازش برای پروژه‌های بزرگ استفاده می‌کنن چون خیلی قدرتمنده و امکانات زیادی داره.

اما نکته اینجاست که NestJS ممکنه برای شروع کار، کمی سنگین به نظر بیاد. مخصوصاً برای کسایی که تازه وارد دنیای Node.js شدن، یادگیری و راه‌اندازی یه پروژه با NestJS زمان بیشتری می‌بره. ولی AdonisJS با وجود اینکه تقریباً همون قابلیت‌ها رو داره، یادگیریش آسون‌تره و راه‌اندازی پروژه‌ها باهاش سریع‌تر انجام می‌شه.

چرا AdonisJS؟

خب، چرا باید AdonisJS رو انتخاب کنی؟ چون همه اون چیزهایی که توی Express و Koa باید دستی به پروژه اضافه کنی، اینجا به صورت آماده و مرتب وجود داره. از ORM قدرتمند برای کار با دیتابیس گرفته تا احراز هویت، مهاجرت‌ها (migrations)، و حتی اعتبارسنجی فرم‌ها.

AdonisJS نه‌ تنها برای پروژه‌های بزرگ مناسب است، بلکه برای کسایی که تازه کار رو شروع کردن یا می‌خوان سریع‌تر به نتیجه برسن، یه گزینه فوق‌العاده‌اس.

برای اینکه بتونی راحت‌تر مقایسه کنی، یه جدول آماده کردم که بهت کمک کنه تو یه نگاه تفاوت‌های اصلی این فریم‌ورک‌ها رو ببینی:

با این مقایسه، حالا می‌تونی تصمیم بهتری بگیری که کدوم فریم‌ورک برای پروژه یا تیم تو مناسب‌تره. اگه دنبال یه فریم‌ورک همه‌کاره، ساده و سریع برای یادگیری و استفاده هستی، AdonisJS گزینه‌ای عالیه. اما اگه دنبال چیز سبک‌تری هستی و خودت دوست داری بیشتر کنترلت رو روی ساختار پروژه نگه داری، Express یا Koa می‌تونن انتخاب‌های بهتری باشن.

ساختن یک اپ با AdonisJS

خب، اگه تازه می‌خوای شروع کنی به ساختن اپلیکیشن‌ها با کامپیوترت، اول از همه باید Node.js رو نصب کنی.

تو این آموزش قراره با استفاده از AdonisJS یه اپلیکیشن ساده "لیست کارها" (Todo) بسازیم.

تنظیمات اولیه AdonisJS

اول از همه، باید بدونی از زمانی که نسخه ۵ AdonisJS منتشر شده، کلی تغییرات داشته. ولی چون تازه می‌خوای کار با AdonisJS رو شروع کنی، ما فقط روی نسخه ۵ تمرکز می‌کنیم.

نکته: نسخه ۵ AdonisJS هنوز به صورت نهایی و پایدار منتشر نشده و در مرحله پیش‌نمایش قرار داره. برای استفاده از AdonisJS 5، باید مطمئن بشی که Node.js نسخه 12.x.x و NPM نسخه 6.x.x یا بالاتر رو نصب کردی. پس قبلش نسخه Node.js رو چک کن تا همه چی با نیازهای AdonisJS هم‌خوانی داشته باشه.

سوالات متداول

1. AdonisJS برای چه پروژه‌هایی مناسبه؟

AdonisJS برای پروژه‌های وب پیچیده و اپلیکیشن‌های فول‌استک که نیاز به مدیریت دیتابیس، احراز هویت و ساختار منظم دارن، عالیه. اگه دنبال یه فریم‌ورک کامل هستی که همه چیز رو برات آماده کرده، AdonisJS گزینه‌ی فوق‌العاده‌ایه.

2. آیا AdonisJS برای افراد مبتدی مناسبه؟

بله! AdonisJS به‌خصوص برای کسایی که تازه وارد دنیای Node.js شدن، گزینه مناسبیه. ساختار مرتب و مستندات جامعش، یادگیری رو آسون‌تر می‌کنه و تجربه جذاب‌تری برات فراهم می‌کنه.

3. AdonisJS از چه نوع دیتابیس‌هایی پشتیبانی می‌کنه؟

AdonisJS از دیتابیس‌های SQL معروفی مثل MySQL، PostgreSQL و MSSQL پشتیبانی می‌کنه. با ORM قدرتمندش، کار با این دیتابیس‌ها راحت‌تر از همیشه شده.

4. آیا AdonisJS فقط برای ساخت اپلیکیشن‌های سنتی وب مناسبه؟

نه! AdonisJS می‌تونه هم برای اپلیکیشن‌های تحت وب و هم برای API‌ها استفاده بشه. پس اگه قصد ساختن یه RESTful API رو داری، AdonisJS همچنان یه انتخاب عالیه.

5. تفاوت AdonisJS با Express.js چیه؟

Express.js یه فریم‌ورک مینیمالیست و ساده است که برای پروژه‌های کوچک خوبه، ولی AdonisJS یه فریم‌ورک کامل و فول‌استک با امکانات داخلی مثل ORM، احراز هویت و مسیریابی پیشرفته است. Express بیشتر به درد کارهایی می‌خوره که نیاز به ساختار خیلی ساده دارن.

جمع‌بندی

اگه دنبال یه فریم‌ورک قوی و منظم برای توسعه وب هستی که هم کارایی بالا داشته باشه و هم توسعه سریع رو برات فراهم کنه، AdonisJS یه انتخاب بی‌نظیره. از امکاناتی مثل ORM، مدیریت کاربران و سیستم‌های امنیتی گرفته تا مسیریابی پیشرفته و پشتیبانی از تایپ‌اسکریپت، AdonisJS همه چیز رو آماده کرده تا تو فقط روی توسعه اپلیکیشن تمرکز کنی. با این فریم‌ورک، دیگه نیازی به چسبوندن تکه‌های مختلف به هم نیست؛ همه چیز به‌صورت یکپارچه و تمیز سر جاشه.

در نهایت، تصمیم با خودته، اما AdonisJS انتخابیه که هم کار توسعه رو آسون‌تر می‌کنه و هم سرعت و پایداری رو برات به ارمغان میاره.