سلام به خدمت همه دوستان عزیز . در خدمتتون هستم با قسمت چهارم از این سری آموزشی . خوب اینبار بدون هیچ مقدمه ای میرم به سراغ آموزش :
فایلهای تصویری با قالبهای (Formats) گوناگونی ارائه میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارا بوده و عکاس یا ادیتور باید با توجه به این ویژگیها ، از فرمتهای مناسب استفاده کند .
استفاده از فرمتهای نامناسب ممکن است با افزایش حجم فایل ، افت شدید کیفیت ، از دست دادن لایهها و دیگر جلوههای تصویری ، باز نشدن فایل در دستگاهها و کامپیوترها و... همراه باشد .
در این پست و پست آینده ، به تعدادی از فرمتهای رایج در حوزه تصویر دیجیتال و برخی از ویژگیهای عمومی آنها اشاره خواهد شد .
JPG یا JPEG این نامگذاری براساس نام سازندگان این فرمت یعنی Joint Photographic Experts Group انتخاب شده است و رایجترین قالب فایلهای عکس بوده و تقریبا تمام دستگاهها اعم از چاپگرها و برنامههای دیجیتال ، این قالب را شناخته و با آن همخوانی دارند . از مهمترین مزایای این فرمت ، قابلیت فشرده سازی زیاد در آن است به طوری که گاهی میتواند حجم یک فایل عکس را تا ۱۰ برابر کمتر کند . این مزایا ، فایلهای JPG را به گزینه بسیار مناسبی برای استفاده اینترنتی (Email و Web Site) تبدیل کرده است .
علیرغم مزایای برشمرده شده فوق ، مهمترین عیب این گونه فایلها از دست دادن کیفیت تصویر در اثر تبدیل و فشرده سازی است که این قالب را در دسته فرمتهای مخرب (Lossy) قرار میدهد .
هر گاه عکسی را در این قالب ثبت میکنیم، دوربین به طور خودکار و براساس تنظیمات آن، در تصویر دخل و تصرف هایی انجام میدهد ، سپس عکس را فشرده سازی و در یک فایل تصویری ذخیره میکند . در طی این فرآیندها ، اطلاعاتی از تصویر از دست میرود که قابل بازیافت نیستند .
همچنین هر بار که عکسی را در قالب JPG ذخیره سازی میکنیم ، فرآیند فشرده سازی به طور خودکار اتفاق میافتد (مگر در شرایطی خاص و بسیار پیچیده) و در نتیجه با افت کیفیت بیشتری مواجه خواهیم بود. از این رو میتوان گفت که این فرمت ، در واقع یک ماشین فشرده سازی است تا یک قالب فایل .
در مجموع به عکاسان و ادیتورها توصیه میشود پس از کار و پردازش ، فایل اصلی و مرجع خود را در این قالب ذخیره سازی نکنند ، خصوصا زمانی که هنوز نیاز بیشتری به ادیت است ، زیرا با هر بار ذخیره سازی در این قالب، مقداری از اطلاعات تصویر از دست میرود .
همچنین این فرمت نمیتواند بسیاری از جلوههای ویرایشی مانند لایهها را در خود ذخیره کند . به عنوان فایل اصلی و مرجع ، توصیه میشود از قالبهای غیر مخرب مانند TIF یا PSD استفاده شود . اما در مرحله نهایی ، یعنی برای ارائه یا چاپ که نیازی به ادیت و ذخیره سازی مجدد نیست، با توجه به مزایای آن ، میتوان از قالب JPG استفاده کرد .
از معایب دیگر این فایلها عمق رنگ آنهاست که حداکثر ۸b/c است ، اما در ویرایشهای اخیر Photoshop ، میتوان فایلهای ۱۶b/c را نیز در این قالب ذخیره سازی کرد .
معمولا میزان فشرده سازی و اندازه عکس را میتوان در این قالب تنظیم نمود . در نرم افزاری مانند Photoshop با تنظیم یک لوِل (Level) از صفر تا ۱۲، میتوان میزان فشرده سازی را تنظیم کرد .
نکته: عدد ۱۲ حداقل فشرده سازی را داراست.
TIF یا Tagged Image File Format یک قالب غیر مخرب (Lossless) بوده که توانایی ذخیره سازی تصاویر با عمق رنگ بسیار بالا (۳۲b/c) را داراست . همچنین قادر به حفظ اغلب جلوههای تصویری از جمله لایهها و کانال آلفا است . از مزایای دیگر این قالب ، این است که در اغلب دستگاهها و برنامههای ادیت تصویری دیجیتال قابل اجرا است . لذا برای جا به جایی بین ابزار و دستگاههای مختلف دیجیتال ، بسیار مناسب هستند .
مزایای فوق ، این قالب را به یکی از قالبهای بسیار مناسب برای فایل اصلی و مرجع برای ادیت کردن و ذخیره مجدد و ارائه تبدیل میکند .
اما از معایب این فرمت میتوان به حجم بالای فایل تصویر در این قالب اشاره کرد . این فرمتها حجمی بیش از فرمت JPEG را دارند و گاه از فایلهای RAW نیز حجیمتر هستند . فایلهای TIF میتوانند به صورت مخرب یا غیر مخرب فشرده سازی شوند .
باید توجه داشت معمولا در کلیه فرمتها ، فشرده سازیهای غیر مخرب (Lossless Compression) ، نمیتوانند به اندازه فشرده سازیهای مخرب (Lossy Compressions) ، حجم فایلها را کم کنند .
GIF یا Graphic Interchange Format فایلها در این قالب اندازه بسیار کوچکی دارند در نتیجه برای نقل و انتقال و مصارف آنلاین در برخی از کارهای گرافیکی با رنگهای محدود یا طرحهای خطی (گراف ها، کارتون، متن با رنگ محدود و...) مناسب هستند .
علاوه بر این ، این فایلها میتوانند چند عکس را در خود جای داده و در زمان اجرا به صورت پشت سر هم مانند انیمیشن نمایش دهند . اما با توجه به عمق رنگ بسیار پایین آنها (۸ بیت در کل تصویر که تنها قادر به نمایش ۲۵۶ رنگ است) ، اصلا برای مصارف عکاسی که بیش از میلیونها رنگ را در خود جای میدهند ، مناسب نیستند .
ذخیره عکس در این قالب ، با توجه به عمق رنگ ، با از دست رفتن مقدار بسیار زیادی از اطلاعات همراه است . البته با توجه به اینکه اکثر عکسهای Gray Scale خود به خود ۸ بیتی هستند، میتوان برای آنها از این فرمت استفاده کرد .
همچنین اغلب پرینترها از جمله پرینترهای هوشمند (HP Photo Smart) قادر به تشخیص فایلهای GIF نیستند و این فایلها باید به یکی از فرمتهای قابل اجرا در پرینترها (مانند TIF و JPG) تبدیل شوند .
علاوه بر موارد فوق ، از ویژگیهای دیگر این فرمت ، این است که میتوان برخی از پیکسلهای عکس را ترنسپرنت (Transparent) یا شفاف کرد . به این معنی که اگر مثلا روی یک صفحه اینترنتی قرار بگیرند، پیکسلهای ترنسپرنت، تصویر زیر خود را نشان میدهند . مثلا در مثال زیر ، در تصویر سمت راست ، صفحه اینترنتی پس زمینه به رنگ خاکستری، از زیر معلوم است.
در عکس سمت راست ، پیکسلهای بخش سفید پس زمینه، ترنسپرنت شده اند.
معمولا وقتی عکسی نمایش داده میشود ، عکس به صورت ردیف به ردیف و از بالا دانود شده و به نمایش در میآید، اما فایلهای GIF که به صورت Interlaced ذخیره شده اند ، در زمان نمایش ابتدا عکس را با اندازه اصلی ولی با رزولوشن پایین نشان میدهند و با ارسال اطلاعات بیشتر ، رزولوشن بهتر و بهتر میشود . این امر امکان میدهد که قبل از ارسال یا دانلود کامل عکس ، بتوان کل عکس را هر چند با کیفیت پایین ، مشاهده کرد .
با تشکر از گروه درسنامه که به ما در تهیه این قسمت از این سری آموزشی به ما کمک کردند .
سلام
خوبی من میخوام وقتی یکی روی لینک های html بالای سایت کلیک میکنه و واردش میشه اون برگه فعال باشه
مثلا وقتی رقت توی درباره ما درباره ما فعال باشه و رنگش متمایز با شه با بقیه مثل رنگ a:hover باشه
لطف کن جواب را برام ایمیل کن
خیلی ممنونازتون ولی خیلی طولانی نوشتید
خسته نباشی دوست عزیز
درباره فرمت png هم لطفا توضیح بده
چشم به زودی آماده میکنم 😉
خیلی ممنون رضا جان
ممنون رضاجان مث همیشه عالی … 😉